Tonsillectomie herstel – mijn tips

Even een artikel van een andere strekking dan je van mij gewend bent. Zoals jullie wellicht weten ben ik onlangs geopereerd aan mijn keelamandelen. Een tonsillectomie om precies te zijn. En tonsillectomie herstel… dat is geen pretje kan ik je vertellen,

Ik ben iemand die altijd het liefst heel goed voorbereid aan iets begint, dus ik had me van tevoren behoorlijk goed ingelezen. Dit zorgde ervoor dat ik voorafgaand aan de operatie al van het ergste uitging en dit heeft er (deels) voor gezorgd dat het herstel me niet overviel.

En toch zijn er een paar dingen die ik heel graag van te voren had willen weten. Van die tips die het herstellen na een keelamandelverwijdering net iets aangenamer kunnen laten verlopen.

Aangezien ikzelf op tientallen sites moest zoeken, besloot ik er zelf een artikel aan te wijden zodat alles mooi gebundeld is.

Hopelijk kan ik hiermee een ieder die deze ingreep nog moet ondergaan een beetje op weg helpen.

Wat is een tonsillectomie?

Maar eerst even terug naar de basis: wat is een tonsillectomie? Het is de ziekenhuisterm voor het verwijderen van de keelamandelen.

Je kent ongetwijfeld mensen wiens keelamandelen al op jonge leeftijd zijn weggehaald, maar als je pech hebt (zoals ik!) moet het op volwassen leeftijd.

Het verschil tussen een tonsillectomie als volwassene en als kind kan niet groter zijn. Alleen de inhoudelijke ingreep is namelijk al anders!

Bij kinderen zitten de keelamandelen nog niet zo vast in de keel en kunnen ze in één beweging worden weggeknipt. Niet prettig natuurlijk, en waterijsjes zijn ook zeker nodig naderhand, maar het is niet te vergelijken met het ongemak dat je ervaart als volwassene.

Bij volwassenen zijn de keelamandelen veel meer verweven met het keelweefsel. Oftewel: ze zitten hartstikke vast. Hierdoor kunnen bij volwassenen keelamandelen niet worden weggeknipt maar moeten ze laagje voor laagje worden weg gepeld.

Tijdens mijn herstel heb ik meerdere malen gedacht: waarom was ik niet op jonge leeftijd al aan de beurt?

Pijn keelamandelen verwijderen

Toen ik mijn KNO-arts vroeg of er dingen waren waar ik rekening mee moest houden na de ingreep had hij één antwoord: ‘Ja, pijn.’ Great.

Nu durf ik wel van mezelf te zeggen dat ik een behoorlijk hoge pijngrens heb en dat ik totaal geen zenuwen kreeg van het vooruitzicht van pijn. Ik zag meer tegen de narcose en de gevolgen daarvan op dan tegen de pijn.

Een tonsillectomie vindt plaats onder algehele narcose, van de ingreep zelf merk je dus niets. Na 30-45 minuten word je wakker op de uitslaapkamer en zodra je goed wakker bent krijg je daar een waterijsje.

Ik zal even dag voor dag het pijngevoel met je langsgaan, zodat je een indicatie krijgt van het verloop. Let wel: dit is natuurlijk wel mijn persoonlijke ervaring. Het herstel verloopt bij iedereen natuurlijk anders.

Dag 1 – dag van de operatie

Ik voelde nul pijn na de operatie, maar ik stond natuurlijk stijf van de pijnstilling en een restje narcose. ‘s Avonds zijn er zelfs een paar vriendinnen langsgekomen in het ziekenhuis en ik heb ‘gewoon’ met ze kunnen kletsen. Ok, ik praatte weliswaar wat zachter en praten voelde een beetje gek, maar echt pijn deed het niet.

Omdat mijn keel behoorlijk gezwollen was kreeg ik de paracetamol niet weg, dus die hebben we in het ziekenhuis opgelost in een bekertje water. Dat heb ik eigenlijk het hele herstel zo gehouden!

Ik ging redelijk pijnvrij de nacht in, maar gedurende de nacht nam de pijn wel toe. Met uiteindelijk iedere 10 minuten wakker worden omdat slikken simpelweg pijn ging doen. De nachtzuster gaf me een tramadol en daarna werd het iedere 10 minuten wakker worden nog maar ieder uur wakker worden. Toch een beetje vooruitgang hè.

Dag 2 – op naar huis

De eerste dagen na de ingreep sliep ik bij mijn ouders. In verband met kans op nabloedingen is het niet verstandig om helemaal alleen te zijn namelijk. En heel eerlijk: ik kon ook gewoon niet zoveel. Zo’n ingreep en 30+ uur niet eten hakt er uiteindelijk wel in.

Qua pijn was het goed te doen. Het was even zoeken naar een ritme in het innemen van de pijnstilling, maar toen ik die eenmaal had gevonden was het ok.

Aanwezig, maar niet alles verlammend.

Dag 3 – Dag 5

Dag 3, 4 en 5 waren een beetje van hetzelfde. Ik hield de paracetamol spiegel op pijl en de eerste drie uur na het innemen van de paracetamol ging het best ok. Ongemak met slikken was er wel, maar echt pijn pijn deed het niet.

Het laatste uurtje voor het mogen innemen van de volgende paracetamol was wel pittig. Het voelde als een scherpe pijn die gewoon constant aanwezig was. Met waterijsjes verdoofde ik in dat uur de boel een beetje en dat was te doen.

De nachten werden wel ingewikkeld zo langzaamaan. Ik had standaard een grote fles met koud water naast m’n bed staan en hoewel die mini slokjes wel een beetje verdoofden, was het slapen niet heel comfortabel.

Ook opvallend: door de zwelling in mijn keel kon ik maar op één manier in bed liggen. Op mijn linkerzij was het allemaal prima. Op mijn rechterzij en rug werd mijn keel dichtgeknepen door de zwelling en was ademhalen niet te doen.

Dag 6 – Dag 10 AUW

Wat mij van tevoren werd verteld is dat rond dag 6-8 de korstjes loslaten. Wat niemand echter daarbij vermeldde was dat dát het moment is waarop de echte pijn begint. Mijn hémel wat een ellende.

Zo gemeen ook! Dan heb je de eerste paar dagen goed weten te managen, maar dan begint de échte ellende pas na 5/6 dagen.

Sowieso duurt dat loslaten van de korstjes echt een paar dagen. Ik was er zeker tot dag 11 zoet mee. Die korstjes laten bovendien niet heel soepeltjes los, ze blijven rustig in je keel hangen en dat brandt. Ernstig ook. Ik heb nog nooit glas doorgeslikt, maar als ik het ergens mee moet vergelijken dan voelt het alsof er glasscherven in je keel vastzitten. Niet fijn nee.

Daarbij kan de pijn flink uitstralen naar je kaak en oren. In mijn geval had ik, met name aan één kant, enorme pijn in mijn kaak.

Zoals ik al zei is mijn pijngrens behoorlijk hoog. Maar tegen iedereen zei ik op deze dagen dat ik liever nog een keer zou bevallen van een kind, dan dat ik dit nog een keer moet doormaken.

Ik zeg het maar zoals ik het ervaarde. Het is alles behalve fijn.

En verder?

Op dag 11 was de ergste ellende achter de rug. De meeste korstjes waren losgelaten en ik heb nog een week ‘last’ gehad van milde keelpijn. Een beetje het soort pijn dat je krijgt als je al wekenlang hoest.

Met name in de ochtend was dit vervelend, maar het was in de verste verte niet te vergelijken met de dagen ervoor.

Eten na keelamandelen verwijderen

Dan het stukje eten. Volgens de arts kun je ‘in principe alles gewoon eten’ na de ingreep. Zou in theorie vast kunnen, maar de praktijk is natuurlijk wel anders.

De eerste dagen ging er bij mij niets anders naar binnen dan water en waterijsjes. Ik vond slikken zeer moeizaam en daardoor andere vloeibare producten zoals appelmoes, (plantaardige!) yoghurt of afgekoelde bouillon niet te doen.

Na twee/drie dagen werd die afgekoelde bouillon wel een succes. Fijn om iets hartigs binnen te krijgen. Uiteindelijk lukte het ook om ter vulling een wit bolletje naar binnen te krijgen. Weliswaar compleet gedrenkt in die bouillon zodat het sompig werd, maar daar kun je flink van opkikkeren hoor!

Het was per dag behoorlijk aftasten wat wel lukte en wat niet overigens. Dat ik op dag drie een sompig wit bolletje kon eten, betekende niet dat dit op dag 5 ook lukte. Het eten ging echt met ups & downs.

Achteraf gezien heb ik zeker 1,5 week niets fatsoenlijks kunnen eten. Ik geloof dat ik halverwege de tweede week begon met muizenhapjes brood met kaas, zelfgemaakte (gladde!) soep, zachte peer etc.

Na ruim twee weken kon ik echt alles weer eten. Zij het met enige pijn bij het slikken, maar dat is niet noemenswaardig.

Overigens heb ik tussentijds wel van die maaltijdshakes geprobeerd. Die vullen goed maar helaas konden mijn darmen er niet tegen. Mocht je daar geen problemen mee hebben, is dat ook nog een aanrader.

Die twee weken nauwelijks eten zorgden voor 11(!)kg gewichtsverlies. Nu had (heb) ik behoorlijk wat reserves dus ik vond het vooral mooi meegenomen, maar als je die reserves niet hebt is dat wel iets om rekening mee te houden.

Dingen die ik van tevoren had willen weten

Een lijstje van dingen die ik heel graag had willen weten zodat ik me erop voor kon bereiden.

• Tijdens de operatie wordt je mond open gespreid en je tong vastgeklemd. Wist ik niet, maar was achteraf natuurlijk hartstikke logisch. De wondjes en de gezwollen tong die daaruit ontstaan zijn echter wel vervelend.
• Ik wist niet dat je keel en kaak zó konden opzwellen na een tonsillectomie. Mijn moeder zei op een gegeven moment gekscherend dat het leek alsof ik de bof had. Die zwelling onder m’n kaak was naar. Je voelt je behoorlijk beurs!
• Dat de eerste dagen dus peanuts zijn vergeleken met het loslaten van de korstjes.
• Dat het loslaten van de korstjes überhaupt een paar dagen duurt en dat vooral DAT pijnlijk is.

Lifesavers tijdens het herstel

Dingen die enórm hebben geholpen tijdens het herstellen van de tonsillectomie:

• Bij mijn ouders kunnen slapen. Ik las op sommige websites dat mensen direct weer alleen thuis waren maar dat had me echt heel naar geleken. Ze hadden geen kind aan me want ik lag de eerste dagen vooral in bed, maar het was wel fijn dat er af en toe iemand een ijsje of drinken kwamen brengen.
• Een coolpack. Echt: KOOP ZO’N DING en leg hem in de koelkast. Op de momenten dat de pijn in mijn keel het ergste was (vooral ‘s nachts) legde ik een coolpack op mijn hals en dat werkte zo goed. Ook tegen de zwelling in mijn kaak en later de pijn in mijn kaak werkte het echt heel goed.
• Paracetamols die goed oplosten in water. Ik weet dat er smelttabletten zijn, maar die kunnen blijven plakken in de wondjes en da’s niet fijn!
• Waterijsjes ofcourse. En dan met name de goedkoopste vrieslolly’s want die zorgden voor het minste slijm.

Zo, doe met deze informatie wat je wil maar het mag duidelijk zijn dat een tonsillectomie bij volwassenen echt geen pretje is.

Op de vraag of ik het vond tegenvallen: ja en nee. Ja omdat de pijn wel echt pittig was en de lusteloosheid/vermoeidheid die bij het herstel komt kijken echt niet fijn vond. Nee, omdat ik me echt wel had voorbereid en van tevoren wist dat het geen pretje ging zijn.

Maar, om af te sluiten met een positieve noot, het heeft mij wel echt enorm geholpen en daar deed ik het natuurlijk voor!