Ik vertelde mijn vader laatst dat ik voor mijn samenwerking met Gelderse streken op pad ging om Doesburg te ontdekken en het eerste wat hij zei was: “Oh, Doesburgse mosterd!” Eh, mosterd? Wat blijkt, voordat Doesburg op de kaart werd gezet als Hanzestad, stond de stad voornamelijk bekend om haar mosterd. Ik had geen idee en daarom is het maar goed dat ik mocht afreizen naar Doesburg om onder andere die beroemde mosterd te proeven, anders had ik deze waarschijnlijk nooit ontdekt. In deze 7e Gelderse Streekgids deel ik mijn tips en hotspots voor Hanzestad Doesburg met je. Weliswaar een kleine stad maar wel eentje waar jaarlijks duizenden toeristen heengaan. Waarom? Dat vertel ik je graag!
Doesburg
Net als alle andere Hanzesteden die ik heb bezocht heeft Doesburg een historisch centrum waar je overal restanten van vroegere tijden ziet. Jarenlang is Doesburg een belangrijke vestingstad geweest vanwege haar strategische ligging aan de uitmonding van de Oude IJssel in de Gelderse IJssel en kende het grote rijkdom. De stad kent momenteel meer dan 150 rijksmonumenten en 230 gemeentelijke monumenten, wow.
Voor de rijke geschiedenis van Doesburg raad ik je aan de geschiedenisboeken in te duiken want werkelijk iedere oorlog in de Nederlandse geschiedenis is Doesburg wel gepasseerd, Wat wellicht leuker is om te weten is dat de duizenden toeristen die de stad jaarlijks aandoen voornamelijk komen vanwege het Doesburgse Mosterdmuseum, ja – da’s echt een ding en súper leuk!, en Nederlands oudste horecagelegenheid…
Hotspots
De Waag
Ik trap mijn bezoek aan deze Hanzestad goed af bij de Waag, Nederlands eerste horecagelegenheid. Zoals ik al eerder heb verteld zijn de Hanzesteden voornamelijk ontstaan vanwege sterke (onderlinge) handel. Ook in Doesburg was er een plek nodig om handelswaar te wegen om zo het belastingtarief te bepalen. De Waag werd de aangewezen plek hiervoor maar de pachter van De Waag had ook het monopolie op de verkoop van vreemde bieren in de stad. Zeker in de 15e eeuw was bier dé volksdrank, water bevatte immers teveel ziektekiemen. In de 15e eeuw is De Waag dus ontstaan als combinatie van waaggebouw en stadsbierhuys. Fun fact: arbeiders kregen een gedeelte van hun loon uitbetaald in bier. De laatste vijf eeuwen heeft het pand uitsluitend gediend als horecagelegenheid in de vorm van herberg, café en restaurant. De Waag staat hiermee in het Guiness Book of Records als oudste horecagelegenheid van Nederland, tof hè!
Vandaag de dag kun je er terecht voor een heerlijke lunch (neem de mosterdsoep!), borrel, feestje of vergadering en vormt het altijd nog het middelpunt van de stad.
De Waag, Koepoortstraat 2-4
Lalique Museum
Liefhebbers van bijzondere kunst doen er goed aan even door het Lalique Museum te lopen. Dit museum herbergt een grote collectie aan glaskunstwerken en juwelen van René Lalique en biedt tevens wisselende tentoonstellingen. Volgend jaar breidt het museum uit met een extra locatie aan de overkant van de straat en schijnt ook één van de mooiste kroonluchters uit Paleis Soestdijk naar het museum te komen. Echt een museum voor de liefhebbers.
Lalique Museum, Gasthuisstraat 1
Doesburgse Mosterdmuseum
En dan komen we aan bij de mosterd, hetgeen waar Doesburg om bekend staat. Er is zelfs een heus Mosterdmuseum en daar kun je inderdaad terecht om meer te leren over de geschiedenis van mosterd, je te vergapen aan de prachtige potjes waarin mosterd wordt verkocht én, helemaal leuk, je kunt zien hoe de enige echte Doesburgse Mosterd wordt gemaakt. Doesburgse Mosterd is in heel Nederland een begrip en het werkende museum levert mosterd aan de grootste supermarkten en internationale klanten. Met twee machines wordt de mosterd gedraaid en alles, ja – ook bulkbestellingen, wordt met de hand ingepakt. En lekker dat de mosterd is! Gelukkig kun je een potje kopen in het museum. Koop dan ook direct het kookboek Of je mosterd lust! erbij om die heerlijke mosterd ten volle te benutten. Dit boek is geschreven door local en Doesburg-lover Tamara Verheij. Onwijs leuke vrouw, goede fotografe en zij vertelde mij dat zelfs haar 7-jarige zoontje o-ve-ral mosterd bij wil omdat hij het zo lekker vindt, hoe trots ben je dan als mama – haha. Ik heb het boek zelf mogen ontvangen en vind het echt tof om te zien hoe je mosterd als (hoofd)ingrediënt kunt inzetten bij verschillende recepten.
Doesburgse Mosterdmuseum, Boekholtstraat 22
Alberdeco
Een goede Hanzestad is niet compleet zonder een goede chocolatier en gelukkig vind je Alberdeco aan de hoofdstraat van Doesburg. Hier kun je terecht voor de allerlekkerste bonbons en mooiste chocoladecreaties. Mocht je op zoek zijn naar een cadeautje voor een chocoladeliefhebber dan ben je hier zeker aan het goede adres. Het toffe is dat Alberdeco samenwerkingen heeft met een tweetal andere ondernemers uit Doesburg. Zo hebben ze een heuse mosterdbonbon gecreëerd met, jawel, de Doesburgse mosterd (lekker hoor!) en werken ze samen met snoepwinkel Lekkers enzo om chocoladetruffels met hanzeballetjes te maken. Verzeker je ervan om een zakje van beide lekkernijen mee naar huis te nemen als je in Doesburg bent.
Pssst. je kunt bij Alberdeco ook chocolaatjes eten en tegelijkertijd genieten van een kop koffie of thee!
Alberdeco, Kerkstraat 49
LekkerszEnzo
Bij snoepwinkels denken we waarschijnlijk allemaal massaal aan Jamin maar ik kan je vertellen: zéér onterecht. LekkerszEnzo is namelijk écht een snoepwinkel, hier worden snoepjes nog met de hand gemaakt. Hoe gaaf is dat. Ik heb zelf mogen zien hoe de bekende Hanzeballetjes worden gemaakt en ja, de koffiekaramel wordt echt nog in een oude koperen pan gemaakt, afgekoeld op het werkblad en vervolgens worden de balletjes met een soort pasta-achtige machine gedraaid. Mooier kun je het niet krijgen hoor en als je de zaak binnenloopt en de snoepgeur je tegemoet komt? Oef… zie dan maar eens met lege handen de winkel te verlaten. Naast hanzeballetjes en ander huisgemaakt snoep verkoopt Lekkers enzo nog veel meer… lekkers.
LekkerszEnzo, Kerkstraat 20
Delikasa
Zielsgelukkig word ik altijd van delicatessenzaakjes en toen ik Delikasa binnenliep was dit niet anders. Al die kazen, gedroogde worsten en prachtproducten van de leukste leveranciers… heerlijk hoor. Ook bij Delikasa wordt er gewerkt met Doesburgse mosterd, zo bedachten zij namelijk mosterdkaas! Nu hebben we allemaal wel eens van mosterdkaas gehoord maar vaak is dit kaas waar mosterdzaadjes in verwerkt zit. Lekker, maar lang niet zo lekker als de kaas van Delikasa waar dus echte Doesburgse mosterd in zit. Ook bijzonder fijn zijn de gedroogde worsten met mosterd en pistache, om je vingers bij af te likken zo lekker.
Delikasa, Kerkstraat 8
Het Arsenaal
Ik kan het me compleet voorstellen dat je met een rammelende maag zit na het bezoeken van al die leuke eettentjes. Gelukkig kun je in Doesburg je dag meer dan prima afsluiten met een fantastisch diner bij Het Arsenaal. Het restaurant is gevestigd in een oud wapendepot en ademt sfeer, het is zo’n fijne en gezellige plek. Aan het roer van dit restaurant staan twee piepjonge chefs die kunstjes kunnen met het eten. Zoveel passie op een zeer spontane manier overgebracht op eten heb ik zelden gezien. Voortreffelijk dineren in een ongedwongen sfeer, zeker een plek waar ik nog eens heen ga.
Het Arsenaal, Kloosterstraat 15
Wat blijft het toch heerlijk om, zelfs met slecht weer, door de gezellige hanzestadjes te lopen. Ik schaam me bijna dat ik niet eerder van Doesburgse mosterd had gehoord, zeker nu blijkt dat het inderdaad een enórm begrip is in de stad. Gelukkig ging ik met een potje mosterd naar huis en gelukkig voor jullie is deze mosterd bij alle supermarkten te koop. Je herkent de glazen potten aan het rode label. Proeven hoor, instant verslaafd!
In samenwerking met Gelderse streken