Bruine bonensoep

Bruine bonensoep is zo’n klassieker die misschien niet in elk huishouden standaard op tafel staat, maar wel hoort bij de Hollandse winterkeuken. Hartig, voedzaam en vol smaak, precies wat je nodig hebt op een koude dag.

Het is niet een gerecht dat ik van huis uit heb meegekregen, maar na wat experimenteren snap ik helemaal waarom deze soep bij veel mensen jeugdherinneringen oproept. Tijd dus om dit recept voor ouderwets lekkere bruine bonensoep met je te delen.

Hollandse bruine bonensoep recept

Bruine bonensoep wordt vaak in één adem genoemd met erwtensoep, maar is net wat zachter en minder dik van structuur. De basis bestaat natuurlijk uit bruine bonen en die zijn hartstikke gezond. Ze zitten namelijk vol vezels en eiwitten en hebben een aardse smaak die heerlijk combineert met het zoutige van rookworst en bouillon. Door de soep langzaam te laten trekken met een runderschenkel, krijgt hij een volle, rijke smaak die typisch is voor Hollandse wintersoepen.

Ik maakte een vrij eenvoudig bruinen bonensoep recept, maar in feit kun je er eindeloos mee variëren: voeg wat extra groenten toe zoalsals wortel of knolselderij, gebruik spekblokjes voor een extra zilte smaak. Ook kun je de runderschenkel vervangen door een stuk varkensvlees. Ik heb alweer varkenspoten in de supermarkten zien liggen; die zijn ook perfect om mee te laten trekken in de bruinen bonensoep.

Maar zoals hieronder beschreven, is dit recept al een heerlijke, traditionele basisversie die altijd lukt.

Wat ik zelf misschien wel het leukste vind aan dit gerecht, is dat het zo typisch Nederlands is en tegelijkertijd zo tijdloos. Bruine bonensoep is goedkoop om te maken, voedzaam en perfect om restjes in te verwerken. Heb je nog wat groenten liggen die op moeten? Snijd ze klein en gooi ze erbij. Een restje spek of ham? Ook dat past er perfect in.

Bruine bonensoep is misschien niet het meest fotogenieke gerecht, maar wat het aan looks mist, maakt het ruimschoots goed in smaak en comfort. Het is die ene kom waar je naar grijpt als het buiten guur is, of als je behoefte hebt aan iets warms en hartigs dat je van binnenuit opwarmt.

Grootmoeders bruine bonensoep

Hoewel ik bruine bonensoep dus niet van huis uit ken, snap ik heel goed waarom het vaak wordt omschreven als ‘grootmoeders soep’. Het is typisch zo’n gerecht dat met tijd en aandacht wordt gemaakt. Geen snelle maaltijd die in twintig minuten op tafel staat, maar een pan met soep die rustig op het fornuis pruttelt terwijl de geur zich door het hele huis verspreidt.

Het is ook een soep die vraagt om een beetje geduld. De bonen moeten een nacht weken en daarna nog een flinke tijd koken voordat ze zacht zijn. Maar geloof me: dat is het helemaal waard. Want wat je ervoor terugkrijgt, is pure nostalgie in een kom.

De smaak van bruine bonensoep is hartig, een tikkeltje rokerig en heerlijk vol. De groenten zorgen voor wat zachtheid en balans, terwijl de rookworst (of het vlees dat je toevoegt) de soep die typische Hollandse bite geeft. Het doet me denken aan ouderwetse maaltijden waarbij je na één kom al het gevoel hebt dat je de winter aan kunt.

En zoals dat gaat met grootmoeders recepten: de soep is de volgende dag nóg lekkerder. Doordat de smaken dan extra goed zijn ingetrokken, wordt de soep dikker en nog iets intenser van smaak. Vaak maak ik dus meteen een flinke pan, zodat er altijd wat overblijft voor de volgende dag.

Bruine bonensoep met varkensvlees

In de klassieke versie van bruine bonensoep wordt vaak runderschenkel gebruikt, maar ook met varkensvlees is deze soep fantastisch. Stukjes speklap of een paar ribkarbonades geven de soep een hartige, volle smaak en zorgen bovendien voor wat extra vet dat de soep extra lekker maakt.

Als ik tijd heb, bak ik de stukjes spek of vlees eerst kort aan in de pan voordat ik de rest van de ingrediënten toevoeg. Dat kleine beetje aanbakken geeft zoveel meer smaak aan de bouillon. Sla deze stap bij voorkeur dus niet over.

Een andere lekkere variant: gebruik gerookte spekblokjes of stukjes pulled pork die je over hebt van de vorige dag. Door dat beetje rook en vet krijgt de soep net wat meer smaak.

Voor wie het vlees juist wil weglaten, kun je de soep ook prima vegetarisch maken. Gebruik dan groentebouillon, een extra laurierblaadje en voeg een eetlepel gerookt paprikapoeder toe voor diezelfde diepe, warme smaak. Ook een schepje tomatenpuree doet wonderen voor de kleur en intensiteit van de soep.

Bewaar dit recept op Pinterest!

Dit recept opslaan zodat je hem altijd kunt raadplegen als je wilt koken? Bewaar deze foto dan op een van jouw Pinterest borden.